...

در اثنای سال های پایانی دهۀ 60  و ابتدای دهۀ 70 شمسی، موجی از فیلم های سینمای آلمان با درون مایه کمدی در ایران رایج شد. فیلم هایی که بسیار عامه پسند و زیبا بود و با گذران اوقات فراغت در کنار کانون گرم خانواده همراه می شد. زمانی که فیلم ها به صورت نوار ویدئویی (وی اچ اس) رونق و در اختیار مردم قرار داشت. فیلم هایی با جلدهای مقوّایی که بعدها به قاب پلاستیک و محفظه نگهداری مجهّز گردید که برای تهیّه آن ها معمولاً می بایست از طریق کرایه کردن اقدام لازم به عمل می آمد. طریق معمول هم به ودیعه گذاردن شناسنامه به انضمام وجه نقد، به عنوان هزینۀ اجاره نزد ویدئو کلوپ ها بود. انصافاً اگر کیفیت تصاویر فیلم ها در حد مطلوبی نبود، دوبلۀ آثار در وضعیت بسیار خوبی بود. در آن زمان فیلم های ترنس هیل و باد اسپنسر، چیچو و فرانکو، آلن دلون ، لی وان کلیف، فیلم های محصول شرق اروپا...

 پس از امتحان صدا و تصویر و مصاحبه، در سال 1354 کارمند صدا و سیمای مرکز مهاباد شد. تا سال 1356 ، تهیه کننده، نویسنده، گویندۀ اعلام برنامه و مجری برنامه های مخصوص کودکان بود. گویندۀ برنامه های سالگردهای مختلف از جمله روز پدر و برنامه ترانه های درخواستی نیز بود. در سال 1359 به دلیل جنگ ایران و عراق به تهران بازگشت. تا سال 1361 در مرخصی بود و سپس در گروه کودک شبکه یک سیما مشغول شد. پس از فراخوان جذب دوبلور و...

همه چیز از صبح روز جمعه ششم اسفند 1400 شروع شد. یکی از همان جمعه­ های مطبوعی که نمی­دانی چرا اضطراب مبهمی هم دارد. اینستاگرام را نگاه می­ کنی و پست جلال مقامی که تصویری­ ست سیاه و سفید از بانویی سالخورده با موهای سپید که نگاهش را به نقطه­ ای نامعلوم دوخته و نوشتۀ زیر عکس: «عزیزان سلام. بازگشت همه بسوی اوست. امروز همسرم بانو رعفت هاشم ­پور به رحمت خدا رفتند.»... یک­ باره ویران می­ شوی، خبر رفتن کسی­ ست که نقش‌گویی مهم بسیاری از فیلم‌ها را برعهده داشته است. خبر رفتن صدایی آشنا که از جنس سینما بود. دلتنگ می­ شوی و کوهی از خاطرات خوب و شیرین سال­های دور که از تنها صدای بی­ همتایش داری، بر سرت آوار می­ شوند: «بر باد رفته»، «می­ خواهم زنده بمانم»، «معجزه­ گر»، «دیوانه از قفس پرید»، «جن­ گیر»، «بانی و کلاید»، «بن هور»، «سامسون و دلیله»، «داشتن و نداشتن»، «برف­ های کلیمانجارو»، «آرزوهای بزرگ»، «محمد رسول­ الله»، «ارتش سری»، «قصه ­های جزیره»، «بازمانده» و بی­شمار آثار دیگر که هرکدام با دوبله و با صدای او برایمان جاودانه شده­ اند. شاید بیش از...

نمی دانم اولین باری که خانم رفعت را دیدم در جام‌جم بود یا شبکه دو. اما مطمئنم اولین باری که با او حرف زدم یا بهتر است بگویم او با من حرف زد، شبکه دو بود. اوایل ورودم به دوبله بود. یکی از همان روزهای بسیاری که با خانم ژاله یا خسرو شایگان در شبکه دو کار می‌کردم و به گوشه‌های ساختمان سرک می‌کشیدم، گذرم به باریکه‌ای جداشده از راهروی ما‌بین نیم طبقه ورودی فراخ ساختمان و استودیوهای دوبلاژ افتاد. در میانه باریکه، پستوی ناپیدایی بود که بعداً متوجه شدم اسمش اتاق سینک است، جایی که مدیران دوبلاژ متن ترجمه فیلم‌ها را همزمان با فیلم تطابق می دادند و دیالوگ‌ها را هم‌اندازه و هماهنگ با حرکت لب و دهان و میمیک بازیگر بازنویسی می‌کردند. اتاق سینک شبکه دو در تیررس نبود. دخمه تاریکی در بن بست پرتی بود که رفت‌و‌آمد گاه و بی‌گاه رفقای شوخ‌ و‌ شنگ و لذت گپ و گفت‌‌ها و سیگارهای پی‌ در ‌پی بلندای روز را برای پیشکسوتان دلسرد و خسته می‌شکست. اگر گذار کسی به آن جا می‌افتاد، می‌توانست از لای در نیمه باز مثلاً آقای کاملی یا مانی را ببیند که با عینک قطورش به مانیتور کوچک مقابل زل زده، کاغذ‌هایش روی میز پراکنده و دود سیگارش به شکل توده ابری سفید، زیر نور چراغ رومیزی...

 سال 1363 فراخوانی برای جذب دوبلور داده شد. بعد از اولین امتحان، کلاس ها با حدود 150 نفر شروع شد. بعد از برگزاری کلاس ها و تجربۀ عملی در استودیوها 20 الی 30 نفر باقیماندند. جهان خادم المله که او را با نام آذر خادم می شناختند یکی از این افراد بود. او دوبله را کم و بیش تا اواسط دهۀ 70 خورشیدی ادامه داد. گویندگی در سریال «سال های دور از خانه» با مدیریت ژاله علو در نقش پسر کایو، «بچه های کوه آتش فشان» با مدیریت مهدی علی محمدی در نقش امیلی، «نیکو» با مدیریت مهدی علی محمدی در نقش یکی از بچه مورچه ها، «جزیرۀ گریز» با مدیریت عباس نباتی به جای یکی از نقش های اصلی، «سفرهای کمون» با مدیریت غلامعلی افشاریه در نقش های مهمان و «شهر در دست بچه ها» به جای شبنم ادبی از جمله فعالیت های وی در زمینۀ دوبله بود. خادم المله که در سال 1366 در جشنوارۀ وحدت جایزۀ بهترین فیلم کوتاه را برای «گردش» دریافت کرده بود، با توجه به تحصیلاتش که...

 جوانانی که در اواخر دهۀ هفتاد شمسی پا به حرفۀ دوبلاژ گذاشته و به تعبیری نسل پنجم گویندگان فیلم را تشکیل دادند در نقطه ای اشتراک داشتند که آن دانش آموختگی بیشترشان در رشته های هنری و نمایشی به شکل آکادمیک بود. نسلی پویایی که در مواجهه با آثار، آموخته ها را به کار بستند و خیلی زود به ثبات در این عرصه رسیدند. رضا آفتابی (زادۀ 1355 در بندر انزلی) یکی از اعضای آن گروه است. او با استعداد و کوششی که از خود نشان داد توانست مورد اعتماد مدیران دوبلاژ شود و آنان نیز دوبله نقش های مهمی به او سپردند. برای نمونه پُل جیاماتی در «مرد سیندرلایی»، جان تورتورو در «پنجرۀ مخفی»، آمائوری نِلاسکو در نقش فرناندو سوکرِه در سریال «فرار از زندان» و... . این مسیر رو به رشد برای آفتابی طی می شود تا این که برای دوبلۀ سریال «شرلوک» و نقش گویی به جای بندیکت کامبربچ در نقش شرلوک هولمز انتخاب شده و محلی برای بروز توانایی هایش در نقش اول گویی می شود. در تناسب صدا با چهره و...

 بعضی آدما بلدن چطوری...

  در چند 100 متری خانۀ پدری در حصارک کرج، مجموعه ای تحقیقاتی قرار دارد که از همان دوران کودکی چشمم را گرفت و ذهنم را به تکاپو انداخت. شبیه قلعه ها در داستان های برادران گریم بود. مجموعه ای عظیم با درختان پُرشمار و بلندبالای چنار، ردیف آهنین نرده ها، سردری بزرگ با عنوانی طولانی و ورودی وسیع برای عبور و مرور ماشین های سبک و سنگین که آن را در این نقطۀ شهر از سایر اماکن متمایز می کرد. از همان زمان به مؤسسه معروف بود. عنوانی که هم تلفظش برایم سخت بود و هم معنایش ولی کنجکاوم می کرد که در این مرکز چه کاری انجام می شود و در کل برای چی اینجاست؟ در دوران تحصیل بود که فهمیدم عنوان کاملش «مؤسسۀ تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی» است و در حال تولید چه چیزی هستند. با این که یکی دوباری از طرف مدرسه برای بازدید به مؤسسه رفتم اما عطشم را برای شناخت گوشه گوشه و زوایای پنهانش سیراب نمی کرد تا این که در رشتۀ دام پزشکی قبول شدم و این دورخیزی بود برای ورود به مؤسسه به شکل رسمی و حتی دورنمای استخدام و ارضای حس کنجکاوی دوران کودکی. از...

زنده‌یاد حسین رحمانی گویندگی در نقش‌های مختلف کمدی تا جدی را برعهده داشته است. گویندگی در فیلم‌های...

  اواسط دهه شصت که آموزش حرفه دوبلاژ را در جام جم شروع کرده بودم، استاد مهدی علی محمدی از معدود کسانی بود که به پیشواز نسل جدید آمد، با مهربانی و سعه صدر راه باریکی از میان تنگ نظران باز کرد و من تازه وارد را در جمع حرفه ای خود راه داد.  او با همه فرق داشت، حتی مثل دیگران حرف نمی زد. وقتی صبح بخیر می گفت انگار اشعار عاشقانه دکلمه می کرد. در دورانی که بی ریختی و چرک آلودی مد روز بود، او آراسته بود، پیراهن چسبان ابریشمی با طرح های وازارلی می پوشید، دستمال گردن خوشرنگی می بست، کفش های واکس خورده اش برق میزد، چوب سیگار بلندی بر لب داشت و بوی تند ادوکلن قدیمی اش در راهرو می پیچید. ظاهرفریبی و بی نزاکتی متداول و باب روز را با گردن بالا، سینه ستبر و پوزخند معروفش از سر می گذرانید. اساسآ با اتیکت بود. در اتاق را برای خانم ها باز می کرد، بعد ازخانم ها وارد می شد و صندلی را برایشان جلو می کشید. از سر مهر همه را جانم، عزیزم و زیبا صدا میزد.  در پی هیچ جلوه گری و خودنمایی ای نبود، که خیلی پیشتر، ازین مرزها گذرکرده بود. اگر در فیلم یا عکسی هم حضور می یافت به درخواست و اصرار دیگران بود.  صدای نافذ و سحرانگیزش تقریبا به هیچ هنرپیشه ای نمی خورد، رویش نمی نشست و از فیلم ها بیرون میزد. نا وارد ها این را به...